رضا ناظری،رسانه در دنیای امروز به یکی از مهم‌ترین ابزارهای تأثیرگذاری بر افکار عمومی تبدیل شده است. این ابزار که می‌تواند در راستای توسعه، آگاهی‌بخشی و بهبود جوامع به کار رود، متأسفانه توسط گروه‌های تروریستی برای پیشبرد اهداف مخرب و غیراخلاقی مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرد. تروریست‌ها از قدرت رسانه برای تطهیر چهره، توجیه خشونت، جذب نیرو و حتی جلب حمایت‌های سیاسی و مالی استفاده می‌کنند. در این میان، گروه تروریستی تحریر الشام یکی از نمونه‌های برجسته‌ای است که نشان می‌دهد چگونه یک گروه افراطی می‌تواند از رسانه برای تغییر درک عمومی و مشروعیت‌بخشی به اقدامات خشونت‌آمیز خود بهره ببرد.
رسانه‌های مورد استفاده تروریست‌ها، ابزاری چندمنظوره هستند که اهداف مختلفی را دنبال می‌کنند. یکی از اهداف اصلی آن‌ها، انتشار پروپاگاندا و جذب نیرو است. گروه‌های تروریستی با تولید محتوای احساسی، ایدئولوژیک و هیجان‌انگیز، مخاطبان خاص خود را هدف قرار داده و تلاش می‌کنند افراد را به پیوستن به صفوف خود ترغیب کنند. این محتوا شامل ویدئوهایی با مضامین قهرمانانه، پیام‌های حماسی و تصاویر ساختگی از «مبارزه عادلانه» است. هدف دیگر این گروه‌ها، ایجاد رعب و وحشت در جوامع هدف است. آن‌ها با انتشار تصاویر و فیلم‌های خشونت‌آمیز از حملات و اقدامات تروریستی، احساس ناامنی و بی‌ثباتی را در جوامع تقویت کرده و دولت‌ها را تحت فشار قرار می‌دهند.
اما شاید مهم‌ترین راهبرد رسانه‌ای تروریست‌ها، تطهیر چهره و توجیه اقدامات خشونت‌آمیزشان باشد. گروه‌های تروریستی با ارائه دلایل سیاسی یا ایدئولوژیک برای اقدامات خود، تلاش می‌کنند مخاطبان خود را قانع کنند که این اقدامات، واکنشی به بی‌عدالتی یا ظلم است. آن‌ها با انتشار روایت‌هایی که واقعیت‌ها را تحریف می‌کند، سعی دارند حمایت جوامع محلی یا حتی بین‌المللی را جلب کنند.
در این زمینه، گروه تروریستی تحریر الشام در بحران سوریه نمونه‌ای روشن از بهره‌گیری حرفه‌ای از رسانه است. این گروه با تولید محتوای تصویری و گزارش‌های مستند، تلاش کرده است خود را از گروه‌هایی مانند داعش متمایز کند. تحریر الشام با تأکید بر «اعتدال نسبی» و ارائه خدمات عمومی مانند توزیع غذا، کمک به آوارگان و بازسازی زیرساخت‌ها، تصویری انسانی‌تر از خود ارائه داده و تلاش کرده است که حمایت مردم محلی و حتی برخی دولت‌ها یا سازمان‌های بین‌المللی را جلب کند.
همچنین، تحریر الشام توانسته است با کنترل خبرنگاران محلی و تولید محتوای گزینشی، روایتی تحریف‌شده از واقعیت‌های میدان نبرد ارائه دهد. این گروه با استفاده از شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های جهانی، تصویری از خود ساخته که نه‌تنها خشونت‌های آن‌ها را مشروع جلوه می‌دهد، بلکه به‌عنوان یک نیروی مردمی و سیاسی، جایگاهی برای خود در آینده سوریه ترسیم می‌کند.
برای مقابله با این نوع سوءاستفاده از رسانه، اقدامات گوناگونی لازم است. افزایش آگاهی عمومی درباره تاکتیک‌های رسانه‌ای گروه‌های تروریستی می‌تواند تأثیر پیام‌های آن‌ها را کاهش دهد. پلتفرم‌های رسانه‌ای باید سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تری برای مقابله با انتشار محتوای تبلیغاتی تروریست‌ها اتخاذ کنند. حمایت از خبرنگاران مستقل و رسانه‌های محلی نیز می‌تواند در انتشار اطلاعات دقیق و جلوگیری از گسترش روایت‌های تحریف‌شده مؤثر باشد.
از سوی دیگر، کشورهای جهان و سازمان‌های بین‌المللی باید با ارائه روایت‌های مستند و قابل اعتماد از وقایع، افکار عمومی را در برابر روایت‌های تحریف‌شده گروه‌های تروریستی ایمن کنند. همچنین، ایجاد کمپین‌های آگاهی‌بخش جهانی درباره خطرات پروپاگاندای تروریستی و تأثیرات آن بر جوامع، می‌تواند به کاهش تأثیر این تاکتیک‌ها کمک کند.
رسانه به‌عنوان ابزاری قدرتمند، می‌تواند در مسیر توسعه و آگاهی‌بخشی یا در مسیر تخریب و تحریف قرار گیرد. گروه‌های تروریستی مانند تحریر الشام نشان داده‌اند که با استفاده از رسانه، می‌توانند خشونت را تطهیر کرده، خود را به‌عنوان نیرویی مشروع معرفی کنند و حتی بر سیاست‌های جهانی تأثیر بگذارند. مقابله با این تهدید نیازمند همکاری‌های بین‌المللی، تقویت زیرساخت‌های رسانه‌ای مستقل و آگاهی‌بخشی گسترده به مردم است تا از قدرت رسانه در جهت منافع عمومی استفاده شود، نه در راستای اهداف شوم گروه‌های افراطی.
