جرم توهین در فضای مجازی
همانطور که می دانید امروزه با توجه به افزایش یافتن استفاده کاربران از برنامه های مجازی مانند تلگرام و واتساپ ممکن است برخی مسائل باعث بروز مشکلاتی همچون توهین شود و فردی به طرف مقابل خود ناسزا بگوید و در متن چت و گفتگوی طرفین الفاظ رکیک به کار برده شود.
حال این پرسش برای بسیاری به وجود می آید که جرم توهین آن هم در فضای مجازی چه چیزی است، که این مجازات به ماده ۶۰۸[۱] برمیگردد، با توجه به در نظر گرفتن این ماده قانونی مجازات جرم توهین در فضای مجازی مانند تلگرام و واتساپ و غیره شلاق تا ۷۴ ضربه و جزای نقدی از ۵۰ هزار ریال تا یک میلیون ریال می باشد.
با توجه به در نظر گرفتن بند ج ماده یک قانون جدید کاهش مجازات حبس تعزیری نوع و میزان مجازات نامبرده شده تغییر پیدا کرده و وکیل کیفری از این قابلیت برخوردار است تا با استناد صحیح و قوانین جاری و جدید التصویب دفاع کامل و بهتری را از متهم ارائه کند و از این طریق در مجازات او تخفیف بگیرد.
اما آخرین مجازات جرم توهین در فضای مجازی یا سایبری برابر است با اینکه اگر جزئی از مصادیق ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه ای[۲] باشد، مجازات آن ۴۵ روز تا یک سال و یا جزای نقدی آن هم به مبلغ ۵ میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال است.
اثبات جرم توهین
برای اثبات جرم توهین با توجه به قانون مجازات های اسلامی روش هایی همچون اقرار شهادت، علم قاضی و قسامه و سوگند قابل قبول می باشد. همانطور که گفته شد جرم توهین از دسته جرایم کیفری بوده و این امکان وجود دارد که با استفاده از راه های فوق برای اثبات آن اقدام کرد.
یکی از مهمترین مواردی که می تواند نقش بسزا و مهمی جهت اثبات جرم توهین به دنبال داشته باشد، شهادت دادن شاهدانی است که در هنگام رخ دادن توهین در آن مکان حضور داشته اند.
همانطور که گفته شد چنانچه در زمان وقوع جرم توهین افرادی حضور داشته باشند و این امکان برای آن ها فراهم باشد تا در دادگاه و حضور قاضی با قطعیت کامل اتفاقات رخ داده را شرح دهند، به راحتی امکان استفاده از شهادت آن ها برای اثبات جرم توهین و فحاشی وجود دارد. لازم به ذکر است این نکته را بیان کنیم که جرم توهین با شهادت دو فرد عاقل اثبات خواهد شد.
از دیگر موارد مهمی که در اثبات جرم توهین نقش ویژه ای دارد، علم قاضی است. قاضی محکمه با توجه و در نظر گرفتن تمامی مدارک و اسناد و بررسی اوضاع و احوال اتفاقی که افتاده می تواند تشخیص دهد که آیا اتفاق رخ داده توهین است یا خیر.
مجازات جرم توهین در قانون جدید
همانطور که به خوبی می دانید در بسیاری از مواقع ممکن است با توجه به یکسری ضوابط جدید ممکن است در قانون های مربوط به جرایم نیز تغییراتی به وجود آید، اما با در نظر گرفتن همه این موارد نیز باید به توضیح این موضوع بپردازیم که مجازات جرم توهین آن هم در قانون جدید با در نظر گرفتن کاهش مجازات حبس های تعزیری به جزای نقدی تبدیل شده و البته در این خصوص افزایش های خاص خود را به دنبال داشته است.
مطابق ماده ۱۱ قانون مرقوم ماده های ۶۰۸ و ۶۰۹ که هر دوی آن ها به جرایم توهین ساده و توهین مشدد برمیگردد شامل قانون جدید کاهش شده اند. در رابطه با مجازات توهین ساده در قانون جدید باید بیان کنیم طبق ماده ۶۰۸ جزای نقدی ۶ تا ۲۴ میلیون تومان است، اما مجازات توهین مشدد ۴۵ تا سه ماه حبس، ۷۴ ضربه شلاق تعزیری و دو میلیون ریال تا ۲۵ میلیون ریال وجه نقدی می باشد.
آیا توهین زندان دارد؟
بیش از هر چیزی باید این نکته را توضیح دهیم که یکی از موارد مهم برای تعیین مجازات توهین، شخص مورد نظر است و در پاسخ به این سوال که آیا توهین زندان دارد یا خیر باید بیان کنیم که اگر توهین به همسر و فرزند و پدر و مادر صورت بگیرد امکان شکایت وجود داشته و مجازات خاص خود را نیز به دنبال دارد، اما چنانچه به یکی از روسای سه قوه و معاونان رئیس جمهور یا وزرا، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، نمایندگان مجلس خبرگان، اعضای شورای نگهبان، قضات، اعضای دیوان محاسبات یا کارکنان وزارتخانه ها، موسسات و شرکت‌های دولتی و شهرداری توهین شود به یک و نیم تا سه ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق و دو و نیم میلیون تومان جزای نقدی محکوم خواهد شد.
البته نکته مهم در این باره این است که توهین باید در زمان انجام وظیفه شخص صورت بگیرد، پس با توجه به در نظر گرفتن موارد گفته شده می توان به این نتیجه رسید که با توجه به زمان و شخصی که قرار است توهین صورت بگیرد امکان حبس برای وی وجود دارد. چنانچه توهین به امامان شیعه و یا معصومین صورت بگیرد اشد مجازات توهین برای او به کار برده می شود.
چه الفاظی توهین محسوب می شود؟
در پاسخ به این سوال باید بیان کنیم در خصوص تشخیص توهین و الفاظ توهین آمیز باید این نکته را بدانید که معیار در نظر گرفته شده برای آن عرف است و برای تشخیص این موضوع که کدام یک از الفاظ به عنوان توهین محسوب می شود، باید مقام قضایی با در نظر گرفتن عرف، عادات، زمان و مکان، شخصیت و وضعیت اجتماعی مخاطب آن را به درستی تشخیص دهد.
۱-ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی: توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قَذف نباشد دارای مجازات جزای نقدی درجه شش خواهد بود.
۲-ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای: هرکس به وسیله سامانه های رایانه ای یا مخابراتی فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند به نحوی که عرفا موجب هتک حیثیت او شود به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا چهل میلیون (۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد(تبصره: چنانچه تغییر یا تحریف به صورت مستهجن باشد مرتکب به حداکثر هر دو مجازات مقرر محکوم خواهد شد).
- نویسنده : رضا ناظری
